Achter de stoornis

Doordat onder meer de weg van de filosofie is gevolgd bestaat er voor mij een denken over het denken waarbij ook de implicaties van verschillende memes op het gezamenlijk denken tegen het licht zijn gehouden. Hiermee is een staat bereikt waarin afstand genomen is, of genomen kan worden, van de sociale en culturele norm, van de valse perceptuele eigen objectiviteit en van het geheel dat waardenstelsel genoemd kan worden.

Een nihilistische staat met een besef, en daarmee afstand, van het nihilisme. Epistemologisch deed de vraag zich dan ook voor in hoeverre de differentiatie die leidt tot dit is dat, een axioma, opgeheven kon worden; waar begint het, wat is de eerste splijtende gedachte. Dit noopt tot een blik buiten gedachten en dat lijkt onvoorstelbaar totdat blijkt dat die wereld daadwerkelijk betreden kan worden. De inhoud daarvan laat ik maar buiten beschouwing daar de onwerkelijkheid van die werkelijkheid onmogelijk voor mogelijk gehouden kan worden zonder de werkelijke ervaring.

Dit laatste begrip is niet te verwarren met conventioneel begrip daar het een inclusief holisme betreft dat subjectiviteit en objectiviteit integreert. Als een kwantumtheorie inclusief observer of de eenheid van denker en de gedachte.

Op het kruispunt van de inzoomende, specifieke, denkende, differentiërende westerse filosofie en de uitzoomende, meditatieve, niet-denkende, integrerende oosterse filosofie, op het kruispunt van de rechter- en linkerhelft van het brein, is een meta-filosofie te ontdekken die beiden een complementair en gepolariseerd bestaan biedt. Iets dat de deur op een kiertje zet en mogelijk een ingang biedt tot een wie, wat en waarom.

Kernpunt bij de Schizotypische persoonlijkheidsstoornis is het feit dat het als een stoornis wordt getypeerd. Vanuit het perspectief van normbevestiging is dat niet meer dan logisch, als er een normaal gekaderd wordt zal iedere kadrering een binnen- en buitenzijde hebben. Dat een normaalverdeling mede bepaald wordt door haar extremen en per definitie standaardafwijkingen beschrijft wordt buiten beschouwing gelaten waardoor het mogelijk wordt om te bepalen of iets binnen de norm valt of er buiten. Een zwart-wit polarisatie die in toenemende mate waarneembaar is, er moet een grens verdedigd worden, je bent voor of tegen. En dan meestal voor of tegen ons vanwege de identiteit die ontleend wordt aan een perceptuele grootte van een groep.

Deze hokjesgeest, de onbewust opgelegde keuze voor of tegen, is één van de zwaarste opgaven voor mij vanwege het belang dat er door een ander aan die keuze gehangen wordt. Het wordt nog begrepen dat ik tegen zou zijn maar dat ik er vanuit mijn perspectief geen bal om geef en de keuze an sich onnodig polariserend ervaar gaat er wat minder makkelijk in. Geen medestander wordt snel tegenstander en daarmee bedreigend.

Arbitraire hokjes, of ze nu geografisch of cultureel zijn bepaald, bieden mij geen identiteit meer. In een proces in het verleden heb ik ontdekt dat mijn identiteit bepaald werd door zaken die ik al dan niet bewust voor waar heb aangenomen. De tekening die hieruit voortkwam was mijn identiteit en deze werd verdedigd daar het idee bestond dat er niets meer was dan dat. Tot het moment dat werkelijk doordrong dat ik zelf de tekenaar was en de tekeningen slechts mogelijke uitdrukkingsvormen waren leidend tot verschillende belevingen. Voorheen voelde het alsof een ledemaat werd afgerukt wanneer één van mijn aannames bestreden werd, nu was ik vrij om er mee te spelen en begon het proces om alle aannames tegen het licht te houden en ze te vervangen door eigen ervaring en inzicht. Niets bleef overeind, de sociale, culturele en wetenschappelijke narratief werd gezien voor wat ze was, veelal ongefundeerd.

Dit bewustzijn an sich is reeds een identiteit en werd bijvoorbeeld door Nietzsche de Übermensch genoemd waarbij über ook door meta vervangen kan worden om de veelal negatieve connotatie die Übermensch oproept wat af te zwakken. Dit bewustzijn is het individu dat de kudde verlaat, haar eigen individualiteit ziet, haar in de individuele leden van de kudde herkent en haar onderdrukt ziet door de kuddegeest en -moraal net zoals ze voorheen zelf haar onderdrukking ervoer. Een onderdrukking die pas gezien kan worden als onderdrukking wanneer er buiten getreden wordt. Voorbij de kuddementaliteit en de initiële afzet hiertegen ligt een vrijheid die velen onbekend is. Een vrijheid die om eigen invulling vraagt en eigen verantwoordelijkheid eist.

De combinatie van vrijheid en verantwoordelijkheid vraagt om een breder perspectief dan een eenvoudige zwart-wit keuze en ook hier is het voor mij vaak wat lastig om een omgang te vinden met hen die menen dat verantwoordelijkheid uitbesteed kan worden. Volgzaamheid is een vorm van uitbesteden, regels zijn regels ook. Als ik hem al eens maak in een gesprek dan is een vergelijking met Befehl ist Befehl vaak aanleiding tot hele onaangename momenten.

Verantwoordelijkheid eist ook dat de ogen niet gesloten worden voor negatieve aspecten, niet voor die van een keuze maar ook niet voor die van zogenaamde eigenschappen. Dit leidt tot een besef dat door mij vele eigenschappen bestaan en deze gezamenlijk mij vormen. Waar voor velen slechts de nadruk op zogenaamd goede eigenschappen wordt gelegd om daarmee een plaatje op te houden is dat vanuit dit bewustzijn onmogelijk. Het worden eigenschappen ontdaan van een oordeel en het worden mijn eigenschappen. Voorheen vermeende imperfecties blijken een perfect zelf te vormen. Hiermee ontstaat acceptatie en waardering voor datgene dat voorheen overschaduwd werd door een oordeel. Zelfwaardering ofwel eigenwaarde en, niet geheel onbelangrijk, een diep gevoelde waardering voor het feit dat dit op deze wijze kan bestaan.

Zien, ofwel bewust van het feit dat een ieder in meer of mindere mate over dezelfde eigenschappen beschikt maakt herkenning van zelf in anderen en vice versa mogelijk. Zelfacceptatie en zelfwaardering wordt ook acceptatie van en waardering voor anderen. Een diep voelbare en subtiele beleving die ieder bestaan waardeert, een plaats biedt en een tipje oplicht van de context waarin het geheel plaatsvindt. Hoe ruw en grof oordelen dan overkomen is moeilijk uit te leggen, het vereist een cognitieve staat die alle begrip laat varen en acteert op een normbevestigende premisse waarvan geweten is dat die zijn oorsprong vindt in onzekerheid. Een kuddedier benadert een individu en verwacht een kuddedier aan te treffen.

Zelfbewustzijn of individueel bewustzijn is inclusief, het idee dat individu eenheid in de ruimste zin van het woord behelst kan nog voor wat cognitieve dissonantie zorgen maar wanneer ook die barrière geslecht is leeft eenheid in eenheid. Om het even welke verdeling u wilt maken, ik kan en ga graag met u mee. Echter, zonder daarbij uit het oog te verliezen dat het een arbitraire verdeling is. Binnenwereld en buitenwereld, jij en ik, licht en geen licht, text en context, verschil en geen verschil.

Veelal lukt het echter niet om tot een uitwisseling te komen die beide belevingswerelden kan laten bestaan vanwege de drang naar bevestiging die zekerheid zou kunnen bieden. Waar een wetenschapper een singulariteit of oneindigheid vreest ben ik er al ingesprongen en zwem er grenzeloos rond. Een bewustzijn dat zichzelf als bewustzijn kent is zowel begrensd als grenzeloos, nietig en oneindig, zelf en niet zelf.